Is uw goede voornemen al gesneuveld? Of hebt u meerdere ijzers in het vuur in de hoop dat ze niet allemaal sneuvelen. Stoppen met roken, met gokken inclusief alle loterijen, met spelletjes op je telefoon of computer, stoppen met alcohol en andere drugs, met …. vul zelf maar aan. Maar waarom zou je stoppen met iets wat je prettig vindt of met moeite kunt laten?

Na de oudejaarsnacht stonden de kranten en de andere media weer vol van horrorverhalen en uitspraken in de trant van “onacceptabel”, dan zijn het vooral de anderen die moeten stoppen met iets waar ik last van heb, wat over mijn morele grenzen gaat of wat mensen zoals jij en ik niet gauw zouden doen. Zelf gaan we wel eens met een teen over die grens maar dat moet kunnen: een paar biertjes, een pilletje, een tikje, een beetje te hard rijden, een beetje sjoemelen met de belasting. Daarvoor gebruiken we graag verkleinwoordjes.

In Rusland rekruteren ze hooligans voor het front in Oekraïne; zo kan je gewelddadigheid ook kanaliseren. Dan is het vechtlust.

Mijn kleinzoon van 7 heeft de laatste tijd iets met ridders en gebruikt van alles als zwaard, als het maar lang is. Meestal stokken maar laatst waren het onze lange schoenlepels die wij gebruiken om snel in de schoenen te stappen zonder veters te hoeven strikken of te bukken. De kleindochter van drie vond het prachtig, zoals ze alles prachtig vindt wat “Jolis” doet, en begon ook met een lange schoenlepel te zwaaien. Dat hebben we toch maar gestopt want we zagen de bui al hangen van bloed en huilpartijen. Ze kennen de gevaren nog niet en voorzien zeker nog niet hoe een onschuldig spel uit de hand kan lopen. We weten inmiddels dat de hersenen van kinderen18 tot 23 jaar (meisjes/jongens) nodig hebben om verstandig met risico’s om te gaan. Het interessante is dat de cultuur vooral via taal, gesproken en geschreven, essentieel is voor hoe we deze vermogens ontwikkelen. Vooral lezen helpt goed bij het herkennen en ontwikkelen van de vaardigheid om complexe relaties tussen mensen te begrijpen.

Laat die vaardigheid nu precies in het onderwijs aangeleerd worden en steeds minder goed, verzekeren ons de deskundigen.

Laten we dan in het nieuwe jaar stoppen met een ondeugd die ook iets goeds oplevert voor onze (klein)kinderen: om de haverklap onze telefoon checken in gezelschap of er spelletjes op spelen.  Ja, we vinden beeldbellen met de kleinkinderen ook prachtig en we checken regelmatig het laatste nieuws over de twee oorlogen die geen oorlog mogen heten.

Als we maar genoeg tijd nemen om met ze te lezen en de buitenwereld te ontdekken, dan komt het wel goed, hoop ik. Al weet ik ook dat er nog veel meer voor nodig is; vooral empathie: je kunnen inleven in wat iets voor anderen betekent.

Evert Ruiter
Ubbergen januari 2024
Een gelukkig nieuw jaar!