De feestdagen in december, Kerstmis en Nieuwjaar, worden in de dagbladen, advertenties op de TV altijd aangekondigd met foto’s van grote gezellig gedekte tafels met vooral veel gerechten. De sfeer is vrolijk, grote gezelschappen bestaande uit mooi geklede, goed gemutste disgenoten. Ook alleenstaande buren worden bij deze feestelijkheden niet vergeten. In deze tijd zijn we immers betrokken bij onze naasten. Wat nou als je niet in zo’n plaatje past?

Onze familie krijgt steeds meer – zoals in vele families tegenwoordig – te maken met diverse plaatsen waar gebruncht en/of gedineerd kan/moet worden. Bij beide ouders, bij opa en oma van hem, bij grootouders van haar, bij de ex-partner van hem of haar, bij overgrootouders van haar/hem. Enfin, een ingewikkelde operatie waaraan we ons (ook om teleurstelling te voorkomen) dit jaar onttrokken. Aan het groot aantal oudere stellen in het hotel te zien waren we niet de enigen.

Naar zee dus, lekker uitwaaien, aangenaam ondanks de straffe wind. Het weer is uiterst zacht. De hoogst gemeten temperatuur met de kerstdagen in jaren.

Museumbezoek is vaak naast de natuur een vast onderdeel van onze uitjes. Een gewoonte overigens die wij met vele ‘grijze koppen’ delen. Ook daarmee lopen we aardig in de pas.

We waren echt verrast door wat deze tentoonstelling liet zien. We konden om ieder object heenlopen en zodoende de abstracte beelden van alle kanten bekijken. De invulling van wat we zagen was aan ons. Telkens zagen we in hetzelfde object een ander perspectief. Met hele simpele materialen werd dit veranderende beeld bewerkstelligd. Onze ogen en hersenen draaiden als het ware overuren.

Waar we in sommige musea geneigd zijn wat snel aan het tentoongestelde voorbij te gaan met ‘óh ja, mooi’, (uit onderzoek blijkt dat normaliter de gemiddelde kijktijd van een kunstwerk 28,63 seconden is) bleven we hier steeds maar opnieuw naar kijken.  Zo fascinerend was de confrontatie met wat je ogen zien en je hersenen met  een beeld kunnen doen. Kijk bijvoorbeeld naar bovenstaande afbeelding. Is het een doos schuin op de kop met opening naar rechts, is het een pakket in doos? Zie je de diepte? Enfin vele invalshoeken zijn mogelijk. Het gaat er maar om vanuit welke hoek je de objecten bekijkt en het signaal van je hersenen. De tentoonstelling van Jeroen Henneman (kunstenaar van het jaar) *) stond er vol mee. We keken bijna letterlijk onze ogen uit.

Nadenkend verlieten we de tentoonstelling. Ineens werd mij duidelijk hoe de creativiteit van een kunstenaar ons nieuwe dimensies van de werkelijkheid kan laten zien.

Het einde van het jaar geeft bezinning op het afgelopen jaar. Het accent lag vooral op de tegenstellingen, vaak uitvergroot in de media. Vele hypes. De kloof tussen arm-rijk, stad–platteland  en vele andere grote thema’s die ons vaak verdelen.

Ik hoop dat wij, burgers, de regering, de maatschappij elkaar meer ruimte gunnen voor eigen , creatieve invalshoeken die mogelijk perspectief geven voor werkelijke oplossingen. Gun elkaar meer rust en aandacht om moeilijke situaties vanuit meerdere invalhoeken te bekijken.

Dat geeft ons misschien meer wijsheid, geduld.

Naast bovenstaande wens ik u toe een goed en gezond 2023!

Loes Jap-Tjong
januari 2023

*) Kunstenaar Jeroen Henneman herontdekt zijn eigen werk in de tentoonstelling ‘Het leven der dingen’ in Museum Kranenburgh, Bergen (NH). Eigenheid, nieuwsgierigheid en experiment kenmerkt zijn werk. Te zien t/m 10 april 2023.