Als mantelzorger voor mijn bijna 87-jarige moeder met daarnaast een drukke baan en verschillende bestuursfuncties weet ik hoe zwaar mantelzorg is. Echter, er wordt de laatste tijd heel veel aandacht besteed aan de zware taken van de mantelzorger, maar gek genoeg horen we maar zelden hoe de persoon die mantelzorg nodig heeft dit ervaart. Maar al te vaak wordt uitgegaan van hulpeloze, invalide en/of (licht) dementerende ouderen, die dankbaar moeten zijn dat er iemand is die voor hen klaarstaat en zij nog in de vertrouwde woning mogen blijven wonen. Daarbij wordt veelal geen rekening gehouden met de wensen van deze senioren. Nu zal dat in alle gevallen ook niet kunnen, zeker niet wanneer men in het stadium van dementie terechtkomt, maar de meeste senioren zijn nog goed in staat zelf beslissingen te nemen. Dan is de hulp in de vorm van mantelzorg welkom, maar kan en wil de ontvangende senior graag zelf de touwtjes in handen houden.
Regelmatig gaat het daar mis. Bijvoorbeeld wijkverpleging die ongevraagd aangeeft dat men uw opname in een verzorgingstehuis zal steunen. Daarbij volkomen voorbijgaand aan het feit dat u zich met traplift en wat ondersteuning nog prima thuis kunt redden en geen haar op uw hoofd eraan denkt naar een verzorgingstehuis te gaan. En nee, u bent geen eigenwijze oudere die hier tegenin gaat, maar iemand die een onafhankelijk leven achter zich heeft, een gezin heeft grootgebracht of veertig jaar heeft gewerkt, hypotheken heeft geregeld, verzekeringen afgesloten enz. enz. Kortom, iemand die zich altijd heel goed heeft weten te redden en plotseling door ziekte of een val in plaats van in de gevende in de nemende rol terechtkomt.
Mantelzorgende kinderen zien zich soms geplaatst in een omgekeerde rol. Ouders worden kinderen, kinderen gaan de rol van de ouders vervullen. Voor beiden geen prettige situatie, temeer omdat de leefstijl de laatste jaren enorm is veranderd. Waar de tachtigplussers van nu alle tijd hadden om opa en oma te spelen, zijn de vijftigers en zestigers nog steeds ongelooflijk druk. Doordat men steeds later aan een gezin begint wonen soms de kinderen ook nog thuis. Bovendien, dat krijgen we allemaal mee in het nieuws, ook de parttime werkende vrouw wordt momenteel onder druk gezet fulltime te gaan werken. Dan moet er nog worden gesport, vrijwilligerswerk gedaan en oh ja, ook nog mantelzorgen. Vooral dat laatste geeft de mantelzorg ontvangende ouderen een schuldgevoel. De kinderen, dan wel buurvrouw/buurman, vriend of vriendin zijn toch al zo druk en nu moet er ook nog voor hen worden gezorgd.
Aan al de mantelzorg ontvangende ouderen wil ik graag het volgende meegeven. Niet doen dat schuldgevoel! Laat het gewoon over u komen. U heeft uw sporen verdiend. Geniet van wat u nog kunt, maak gebruik van aangeboden hulpmiddelen, zorg en hulp. Vooral ook, u heeft nog steeds een stem, een mening, waar men naar dient te luisteren. Het mag dan allemaal niet meer zo flitsend gaan, u doet er zeker nog toe!
Marianne Ederveen